«Χθες είχαμε ένα γεγονός βαρύνουσας πολιτικής σημασίας. Είδε το φως της δημοσιότητας η έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για την ελληνική οικονομία. Εκθεση που αποτελεί μια μεγάλη δικαίωση για την ελληνική κυβέρνηση, καθώς επιβεβαιώνει το αυτονόητο, ότι δηλαδή το ελληνικό χρέος δεν είναι βιώσιμο. Ο μόνος τρόπος, λένε οι ίδιοι, για να καταστεί βιώσιμο το χρέος και να ανοίξει ο δρόμος στην ανάκαμψη, είναι να κουρευτεί κατά 30% και να δοθεί 20ετής περίοδος χάριτος». Αυτά δήλωσε, μεταξύ άλλων, ο Α. Τσίπρας, στο διάγγελμά του στις 3 Ιούλη.
Η δικαίωση (μεγάλη μάλιστα) της «πρώτη φορά Αριστεράς» ήρθε από τα γεράκια του διεθνούς χρηματιστικού κεφαλαίου! Φαίνεται απίστευτο, αλλά το είπε ο ίδιος ο πρωθυπουργός κι εμείς καλούμαστε να το πιστέψουμε. Τα πράγματα, βέβαια, έκτοτε άλλαξαν. Στην έκτακτη σύνοδο κορυφής των ηγετών των κρατών-μελών της Ευρωζώνης, που έγινε χτες στις Βρυξέλλες, το ζήτημα του χρέους δεν απασχόλησε τους ιμπεριαλιστές ηγέτες του γερμανογαλλικού άξονα, οι οποίοι εμφανίστηκαν και πάλι με κοινή γραμμή, την οποία διαμόρφωσαν σε συνάντησή τους στο Παρίσι την προηγούμενη μέρα. Οπως είπε η Α. Μέρκελ, το χρέος θα συζητηθεί αργότερα, αφού προηγουμένως η ελληνική κυβέρνηση ανταποκριθεί θετικά (με πλήρη υποταγή δηλαδή) στο τελεσίγραφο που της επιδόθηκε: πρώτα θα κλείσετε το προηγούμενο Μνημόνιο, θα προσθέσετε ένα πακέτο επιπλέον μέτρων, θα μπείτε σ’ ένα νέο πολυετές τρίτο «πρόγραμμα», που θα συνοδεύεται από το Μνημόνιο-3, και μετά θα δούμε και το ζήτημα της αναδιάρθρωσης του χρέους, όπως προβλέπεται και από την απόφαση που πήρε το Eurogroup το Νοέμβρη του 2012.
Και ο Α. Τσίπρας, στη δική του δήλωση, παρέλειψε να αναφέρει οτιδήποτε για τη «μεγάλη δικαίωση» των θέσεων της κυβέρνησής του για το χρέος από το ΔΝΤ. Επανέλαβε με δικά του λόγια ό,τι είχε αποφασιστεί, φροντίζοντας να αποφορτίσει όσα είχαν πει προηγουμένως ο Γιούνκερ, ο Τουσκ, η Μέρκελ, ο Ολάντ, ο Ρέντσι. Το τελεσίγραφο (που δεν το χαρακτήρισε έτσι, βέβαια) «περιλαμβάνει ως αντάλλαγμα τη δέσμευση για επαρκή κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών της χώρας στο μεσοπρόθεσμο διάστημα, ένα ισχυρό επενδυτικό πακέτο, πακέτο επενδύσεων, για να αντιμετωπιστούν τα μεγάλα προβλήματα κυρίως της ανεργίας, καθώς και έναρξη ουσιαστικής συζήτησης για την αναγκαία αναδιάρθρωση του χρέους».
Μνημόνιο-3 με αντάλλαγμα και την «έναρξη ουσιαστικής συζήτησης για την αναγκαία αναδιάρθρωση του χρέους», θα είναι το μότο της κυβερνητικής προπαγάνδας τις επόμενες ώρες και μέρες. Κι επειδή αυτή η προπαγάνδα εμπνέεται στο σχεδιασμό και τη διεκπεραίωσή της από τους Μουσολίνι και Γκέμπελς, είναι σίγουρο ότι θα χρησιμοποιήσει και την έκθεση του ΔΝΤ. Γι’ αυτό και αξίζει ν’ ασχοληθούμε λίγο με αυτή την έκθεση του ΔΝΤ, ανατρέχοντας φυσικά στην ίδια, όπως δημοσιεύεται στηνν ιστοσελίδα του διεθνούς ιμπεριαλιστικού οργανισμού (http://www.imf.org/external/pubs/cat/longres.aspx?sk=43044.0), και όχι καταπίνοντας αμάσητα τα ασύστολα ψεύδη και τις μισές αλήθειες του Τσίπρα και του προπαγανδιστικού επιτελείου του μεγάρου Μαξίμου.
Δε φταίνε τα Μνημόνια!
Θα ξεκινήσουμε με τις διαπιστώσεις του ΔΝΤ που αναφέρονται στην εισαγωγή της έκθεσης. Η πρώτη διαπίστωση είναι ότι η μη βιωσιμότητα του χρέους δεν οφείλεται στα αυστηρά μέτρα που τέθηκαν με τα Μνημόνια! Το ΔΝΤ θεωρεί ότι ήταν η μη συνεπής εφαρμογή αυτών των μέτρων που οδήγησε στην αύξηση των χρηματοδοτικών αναγκών του ελληνικού κράτους και κατ’ επέκταση στην επιβάρυνση του ήδη υπέρογκου δημόσιου χρέους!
Σύμφωνα με την έκθεση, μέχρι το τέλος του περσινού καλοκαιριού φαινόταν ότι δε θα χρειαζόταν παραπέρα ελάφρυνση του χρέους, αν τηρούνταν τα Μνημόνια όπως συμφωνήθηκαν. «Ομως οι σημαντικές αλλαγές στις πολιτικές από τότε –αν μη τι άλλο, τα χαμηλότερα πρωτογενή πλεονάσματα και μία αδύναμη προσπάθεια μεταρρυθμίσεων που θα επιβαρύνει την ανάπτυξη και τις ιδιωτικοποιήσεις– οδηγούν σε σημαντικές νέες χρηματοδοτικές ανάγκες. Επιβαρύνοντας το πολύ υψηλό υπάρχον χρέος, αυτές οι νέες χρηματοδοτικές ανάγκες κάνουν τη δυναμική του χρέους ασταθή».
Το ΔΝΤ δικαιώνει τον εαυτό του και τους υπόλοιπους ιμπεριαλιστές δανειστές (ΕΕ και ΕΚΤ): αν είχαν τηρηθεί τα Μνημόνια, το χρέος θα ήταν βιώσιμο, όπως το είχαμε σχεδιάσει. Ο Τσίπρας θεωρεί ότι δικαιώνονται και οι θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ και της συγκυβέρνησης! Ο καθένας μπορεί να συναγάγει τα συμπεράσματά του. Ο δικός μας σχολιασμός καθίσταται περιττός.
Το «κούρεμα» δεν είναι μονόδρομος
Η ερμηνεία του Τσίπρα, ότι το ΔΝΤ υποστηρίζει πως το «κούρεμα» του χρέους είναι μονόδρομος, είναι ένα παραμύθι για να ενισχύσει τις αυταπάτες των οπαδών του πως ιμπεριαλιστικοί οργανισμοί σαν το ΔΝΤ μπορούν να αποτελέσουν «συμμάχους» στον αγώνα για τη λύτρωση από το χρέος. Δεν έχουν, όμως, καμιά σχέση με την πραγματικότητα. Ιδού τι λέει το ίδιο το ΔΝΤ: «Για να εξασφαλιστεί ότι το χρέος είναι σταθερό με μεγάλη πιθανότητα, οι ελληνικές πολιτικές θα πρέπει να επανέλθουν σε τροχιά, αλλά επίσης, κατ’ ελάχιστον, οι λήξεις των υπαρχόντων ευρωπαϊκών δανείων θα πρέπει να επιμηκυνθούν σημαντικά, ενώ ένα νέο ευρωπαϊκό πλαίσιο για να ικανοποιηθούν οι χρηματοδοτικές ανάγκες τα επόμενα χρόνια θα απαιτηθεί να δοθεί με παρόμοιους προνομιακούς όρους».
Η πρόταση του ΔΝΤ, λοιπόν, έχει τρία σκέλη: εμμονή στις σκληρές μνημονιακές πολιτικές, όπως είχαν σχεδιαστεί, επινήκυνση της αποπληρωμής των δανείων που ήδη «τρέχουν» και νέο δάνειο για τα επόμενα χρόνια. Για να μη μείνει, δε, η παραμικρή αμφιβολία ότι θα απαιτηθεί εμβάθυνση των μνημονιακών πολιτικών, το ΔΝΤ δεν μένει στη γενική κατεύθυνση, αλλά την εξειδικεύει: «Ομως, αν το πακέτο των υπό εξέταση μεταρρυθμίσεων αδυνατίσει περισσότερο –ειδικά μέσω μιας περαιτέρω μείωσης των στόχων για πρωτογενή πλεονάσματα, είτε με πιο αδύναμες δομικές μεταρρυθμίσεις– το κούρεμα του χρέους θα γίνει αναγκαίο».
Συνεπώς, το «κούρεμα» δεν είναι μονόδρομος. Θα απαιτηθεί αν αδυνατίσουν οι μνημονιακές πολιτικές (σφιχτή δημοσιονομική πολιτική, δραστικές μειώσεις στις κρατικές δαπάνες και αύξηση της φορολογίας, συν αντεργατικές-αντιλαϊκές μεταρρυθμίσεις) και δεν πιαστούν οι στόχοι για πρωτογενή πλεονάσματα που έχουν τεθεί. Το ΔΝΤ δεν έρχεται να αβαντάρει το αίτημα της ελληνικής κυβέρνησης για απομείωση του χρέους (το οποίο έτσι κι αλλιώς αποσύρθηκε την επομένη του σχηματισμού της συγκυβέρνησης Τσίπρα-Καμμένου), αλλά έρχεται να προειδοποιήσει τους υπόλοιπους δανειστές: αν κάνετε πίσω στην εφαρμογή και εμβάθυνση των μνημονιακών πολιτικών, θα χρειαστεί «κούρεμα» του χρέους, κι αυτό δεν το θέλετε. Το ΔΝΤ ενεργεί ως σύμβουλος της ΕΕ και της ΕΚΤ, γιατί για τα δικά του δάνεια δεν ανησυχεί: ξαιρούνται από το κούρεμα όπως εξαιρέθηκαν και το 2012.
Ας μας απαντήσουν, λοιπόν, οι εραστές του ΔΝΤ και της έκθεσής του: σε μια χώρα χωρίς βιομηχανία, χωρίς υποδομές και με ισχυρή ιμπεριαλιστική εξάρτηση, σε συνθήκες αναιμικής και εξαιρετικά ασταθούς παγκόσμιας ανάκαμψης, που ανά πάσα στιγμή μπορεί να μετατραπεί σε νέα οικονομική κατρακύλα, μπορούν να επιτευχθούν τα σχεδιασμένα «πρωτογενή πλεονάσματα» με άλλο τρόπο πέραν του βαθέματος των μνημονιακών πολιτικών; Οι ευρωπαίοι δανειστές έδωσαν ήδη την απάντησή τους με το τελεσίγραφο της 7ης Ιούλη, συμφωνώντας απόλυτα με τις υποδείξεις-προειδοποιήσεις του ΔΝΤ (γι’ αυτό, άλλωστε, επιμένουν ότι το ΔΝΤ θα συνεχίσει να εμπλέκεται και στο τρίτο ελληνικό «πρόγραμμα»).
Απαραίτητα τα σκληρά μέτρα
Επομένως, μονόδρομος είναι μόνο τα μέτρα που σύμφωνα με το ΔΝΤ πρέπει να παρθούν για να επανέλθει η οικονομία «σε τροχιά». Αυτό υποστηρίζει ο διευθυντής του Τμήματος Ερευνών του ΔΝΤ Ολιβιέ Μπλανσάρ, σε ανάρτησή του έκανε στο blog του ΔΝΤ στις 14/6/15 (http://blog-imfdirect.imf.org/2015/06/14/greece-a-credible-deal-will-require-difficult-decisions-by-all-sides/). Οι διαπιστώσεις του Μπλανσάρ παρουσιάζονται ως «ο καλύτερος τρόπος για να βοηθηθεί η Ελλάδα», στην απάντηση που δίνει το ΔΝΤ στην πρώτη από εννιά ερωτήσεις που ανήρτησε στην επίσημη ιστοσελίδα του την 1η Ιούλη, υπό τον τεχνοκρατικό (αλλά εύγλωττο) τίτλο: «Εννιά ερωτήσεις κλειδιά για την Ελλάδα» (http://www.imf.org/external/country/grc/greecefaq.htm).
Λέει ο Blanchard: «Σε αυτό το τοπίο, πόσο θα μπορούσαν να μειωθούν οι στόχοι για πρωτογενή πλεονάσματα; Ενας χαμηλότερος στόχος οδηγεί σε μία λιγότερο επίπονη δημοσιονομική και οικονομική προσαρμογή για την Ελλάδα. Ομως οδηγεί επίσης σε ανάγκη για περισσότερη εξωτερική οικονομική χρηματοδότηση και δέσμευση σε μεγαλύτερη ελάφρυνση του χρέους από την πλευρά των ευρωπαϊκών χωρών-πιστωτών. Καθώς υπάρχει ένα όριο σε αυτά που μπορεί να κάνει η Ελλάδα, υπάρχει όριο στο ποσό της χρηματοδότησης και ελάφρυνσης του χρέους που είναι πρόθυμοι οι δανειστές ρεαλιστικά να δώσουν, δεδομένου ότι πρέπει να λάβουν υπόψη τους τους δικούς τους φορολογούμενους».
Η «δυσκολία» των δανειστών είναι να βρουν το «σημείο αντοχής» του δανειζόμενου, που ορίζει το ύψος των τοκοχρεολυσίων που θα αντλούν κάθε χρόνο. Η δυσκολία της άλλης πλευράς (της Ελλάδας δηλαδή) είναι πόσο θα στύψει το ήδη εξουθενωμένο εργατικό της δυναμικό για να το μετατρέψει σε σίγουρη πηγή εσόδων για το χρηματιστικό κεφάλαιο που κρύβεται πίσω από τον μύθο της υπεράσπισης των «δικών του φορολογούμενων».
Θα «λυτρωθούμε» από το δημόσιο χρέος;
Για να τελειώνουμε με τη «μεγάλη δικαίωση» από το ΔΝΤ, σημειώνουμε ότι σύμφωνα με την έκθεση, ακόμη και με «κούρεμα», με χαμηλότερα πρωτογενή πλεονάσματα (της τάξης του 2.5%), με νέα δάνεια με σταθερά επιτόκια και με διπλασιασμό του χρόνου λήξης των ευρωπαϊκών δανείων (εκτός αυτών που δόθηκαν για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών), οι στόχοι για το χρέος που τέθηκαν το Νοέμβρη του 2012 (124% του ΑΕΠ το 2020 και 110% του ΑΕΠ το 2022) δεν πρόκειται να πιαστούν! Η δε μείωση του χρέους σε ποσοστό κάτω από το 100% του ΑΕΠ, που προβλεπόταν για το 2025, μεταφέρεται στο 2031, με αυστηρή εφαρμογή ετήσιων πρωτογενών πλεονασμάτων ύψους 2.5% του ΑΕΠ και υποθέτοντας ότι η ετήσια αύξηση του ΑΕΠ δε θα είναι μικρότερη του 1%.
Στη φωτογραφία αποτυπώνονται οι προοπτικές του χρέους σύμφωνα με το «αισιόδοξο» από τα σενάρια που επεξεργάστηκαν οι τεχνοκράτες του ΔΝΤ.
GG Debt: General Government Debt (χρέος γενικής κυβέρνησης). Με κόκκινη διακεκομμένη γραμμή αποτυπώνεται η εκτίμηση για την πορεία του χρέους ως ποσοστού του ΑΕΠ μέχρι το 2064, με «κούρεμα», διπλασιασμό του χρόνου λήξης των ευρωπαϊκών δανείων (εκτός αυτών που διατέθηκαν για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών), αλλά και νέα δάνεια με σταθερά επιτόκια (που σημαίνει νέα Μνημόνια), με πρωτογενή πλεονάσματα 2.5% του ΑΕΠ και ανάπτυξη όχι κάτω του 1%. Με μπλε συνεχή γραμμή αποτυπώνεται η μέχρι τώρα εκτίμηση της πορείας του χρέους στο πλαίσιο της πέμπτης αξιολόγησης.
GFN: Government Financial Needs (χρηματοδοτικές ανάγκες της κυβέρνησης). Οι χρηματοδοτικές ανάγκες για την εξυπηρέτηση του χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ, μέχρι το 2064. Η μείωση των χρηματοδοτικών αναγκών, μετά το κούρεμα και με όλους τους υπόλοιπους όρους του σεναρίου, θα αυξηθούν μετά από μία εικοσαετία στα επίπεδα που προβλέπονταν με την πέμπτη αξιολόγηση, λόγω των χαμηλών πρωτογενών πλεονασμάτων και της αναιμικής ανάπτυξης, όπως επισημαίνεται.
Για ποια λύτρωση από το χρέος γίνεται λόγος, λοιπόν; Πρόκειται για ένα ακόμη ψεύδος των πολιτικών απατεώνων του ΣΥΡΙΖΑ. Το χρέος θα παραμείνει σε εφιαλτικά επίπεδα για πολλές δεκαετίες ακόμη (σύμφωνα και με τα πιο αισιόδοξα σενάρια) και θα χρησιμοποιείται από τη μια σαν μηχανή απομύζησης μεγάλου μέρους των αξιών που παράγει ο ελληνικός λαός και από την άλλη σαν εργαλείο για τη διατήρηση και το βάθεμα της κινεζοποίησης του ελληνικού λαού.
ΚΟΝΤΡΑ: ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΣΑΒΒΑΤΟΥ 11 ΙΟΥΛΗ, ΣΤΟ ΟΠΟΙΟ ΘΑ ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΕΙ ΚΑΙ Η ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΤΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ
Θάνος Τζήμερος
