ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗ ΦΩΤΕΙΝΗ ΠΑΠΑΔΑΚΗ
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΚΩΣΤΑΣ ΓΟΝΙΔΗΣ
«Δεν είναι για μένα η θάλασσα», λέει, παρόλα αυτά την κουβαλάει στο όνομά του. Με βάρκα την ελπίδα επιλέγει να ατενίζει το μέλλον, αλλά φοβάται πως η κοινωνία μας οδεύει προς τη σφαγή.
Ο Παντελής Θαλασσινόςσε μια εκ βαθέων συνέντευξη, μιλάει για τη νέα του δισκογραφική δουλειά που βρίσκεται στα «σκαριά», για όλα τα προβλήματα που ταλανίζουν την ελληνική κοινωνία, για το πολίτευμά μας που όπως είπε είναι τυραννία, τους «εξυπνάκηδες» πολιτικούς μας, τη Χρυσή Αυγή και για τον ίδιο τον άνθρωπο, τον οποίο χαρακτήρισε «διεφθαρμένο ον».
Τον περασμένο χρόνο έδωσε μια συναυλία στην Αυστραλία φορώντας ένα μπλουζάκι που έγραφε: Μη εκλεγμένη κυβέρνηση αποφασίζει για εμάς. Τι μήνυμα όμως θα έφερε το νέο του μπλουζάκι; Μα φυσικά, «πόθεν έσχες ρε»;
Αυτή την περίοδο υπογράφετε τη μουσική στην παράσταση «μια ανθισμένη αμυγδαλιά ανθίζει στη νεκρή γη». Μιλήστε μου για τη δουλειά σας αυτή. Ουσιαστικά τους στίχους από το τραγούδι που συνοδεύει την παράσταση τους εμπνευστήκατε από τον ποιητή Γεώργιο Δροσίνη
Το έργο αυτό αναφέρεται στη ζωή του Γεωργίου Δροσίνη προς το τέλος της ζωής του που έχει να κάνει με τα ποιήματα που έγραψε από μεσήλικας και μετά. Εγώ κλήθηκα να κάνω μια πρωτότυπη μουσική, για αυτή την παράσταση, που είναι του θιάσου του Μανώλη Δεστούνη. Έκανα δυο μουσικά χαλιά και δυο τραγούδια, το ένα από αυτά είναι στην ποίηση του Δροσίνη και το άλλο σε στίχους της Αυγής Αυλωνίτη. Το έργο παίζεται στο θέατρο Παραμυθίας Παρασκευή και Σάββατο και θα μπορούσε κάποιος να το δει γιατί θα διδαχθεί πολλά πράγματα από αυτό.
Μιλήστε μου για τη νέα δισκογραφική δουλειά που ετοιμάζετε αυτή την περίοδο.
Η νέα δισκογραφική δουλειά λέγεται τα 10 τραγούδια της ελπίδας. Ένα είναι αυτό και άλλο ένα είναι ένα διπλό σιντί που ηχογραφήθηκε στο στούντιο ζωντανά με κόσμο και λέγεται σε ανοιχτή ακρόαση. Πρόκειται όντως για 10 τραγούδια της ελπίδας και εμπνεύστηκα και τον τίτλο από ένα τραγούδι που έχω γράψει για την βάρκα μου. «Η βάρκα μου η ελπίδα». Πιστεύω ότι θα κυκλοφορήσει μετά στις γιορτές με κάποια ευρείας κατανάλωσης εφημερίδα. Προσπαθώ να κάνω τη συμφωνία αν και είναι πολύ δύσκολο γιατί οι περισσότερες εφημερίδες απλά συνάπτουν συμβάσεις με κάποιες δισκογραφικές εταιρίες. Ποτέ τους να μην τις κυκλοφορήσουν! Αν δεν το κυκλοφορήσω έτσι θα το χαρίζω στα live μου σε συνειδητοποιημένο κοινό.
Αναφερθήκατε εκτός από τον Τύπο και στις δισκογραφικές εταιρίες και τα διάφορα συμφέροντα που υπάρχουν. Πιστεύετε λοιπόν ότι έχει φθαρεί ο κόσμος της μουσικής εξαιτίας τέτοιων συμφερόντων και ότι θα έπρεπε να βαδίζει πιο ανεξάρτητα;
Ανεξάρτητα πάντα βάδιζαν οι δημιουργοί, απλώς είχαν ανάγκη τις εταιρίες, γιατί εκείνες κρατούσαν τα μέσα και μπορούσαν να επιβάλουν ή να απορρίψουν. Νομίζω όμως ότι πλέον οι εταιρίες είναι ανήμπορες. Πλούτισαν από εμάς τους καλλιτέχνες και εμείς βέβαια εισπράξαμε την επιτυχία, αλλά δεν πήραμε χρήματα, τα έπαιρναν όλα οι εταιρίες. Θεωρώ ότι πληρώσαμε τη ματαιοδοξία μας, δηλαδή βγήκαν τα τραγούδια μας στο ραδιόφωνο και τα ακούγαμε. Οι δισκογραφικές εταιρίες πλέον δεν θα υπάρχουν. Νομίζω ότι ο καθένας μόνος του μπορεί να κάνει το δικό του σιντί και να το δίνει στους φίλους του διότι πλέον δεν θα πωλιούνται. Η ψηφιοποίηση των ηχογραφημάτων τα έκανε να είναι φθηνά και να έχουν μηδενική αξία.
Είστε ερμηνευτής και στιχουργός. Πώς αντιλαμβάνεστε τη μουσική ως μέρος του πολιτισμού και της κοινωνίας ευρύτερας;
Η μουσική όπως είπατε είναι μέρος του πολιτισμού και είναι η ίδια πολιτισμός, εκτός από επικοινωνία που είναι το κυριότερο γιατί είναι η αρχαιότερη γλώσσα που μιλάει με νότες. Η μουσική δίνει μια παιδεία, κατευνάζει πιστεύω τα άγρια ένστικτα.
Μιλήσατε για παιδεία. Μουσική παιδεία πιστεύετε υπάρχει στην Ελλάδα;
Θεωρώ ότι υπάρχει και ειδικά στην Ελλάδα νομίζω ότι υπάρχει περισσότερο από ότι σε άλλα κράτη, τα οποία πιστεύουν ότι έχουν μουσική παιδεία. Το ελληνικό τραγούδι έχει να επιδείξει καταρχήν μεγάλους ποιητές, φοβερό λόγο, λόγο ποιητικό, δημοτικό, παροιμίες, παραδόσεις…
Πώς μπορεί κατά τη γνώμη σας η μουσική να βοηθήσει την κοινωνία σε αυτή τη δύσκολη οικονομική-πολιτική και πολιτιστική συγκυρία στην οποία βρίσκεται;
Μόνη της δεν μπορεί να βοηθήσει. Ίσως μόνο με την αρωγή κάποιων ανθρώπων που θα μπορούσαν να είναι πλάι στη μουσική και πλάι στον ελληνικό πολιτισμό-ελληνική μουσική. Θα μπορούσαν να προτείνουν καλή μουσική αντί για σκουπίδια. Νομίζω ότι αυτή η κατάσταση δεν έχει να κάνει με τη μουσική. Ίσα ίσα αυτές οι καταστάσεις έδειξαν ότι η δημιουργία ήκμαζε σε περιόδους κρίσης.
Μιλάτε για σκουπίδια είτε κοινωνικά, είτε πολιτικά, είτε πολιτιστικά;
Ασφαλώς, τα σκουπίδια είναι παντού. Αυτός ο κόσμος έγινε και μιλάω και για τους πολιτικούς μας και γενικώς τους κρατούντες σε όλα τα πράγματα, από μέτριους για να μπορούν να κυβερνούν. Έχουν φτιάξει έναν μέτριο κόσμο για να μπορούν να κυβερνούν μέτρια. Έναν κόσμο τυραννικό και απόλυτο.
Είστε ένας άνθρωπος που αποφεύγει την επαφή με τα μέσα και κρατάει ένα χαμηλό προφίλ. Προτιμάτε να βαδίζετε έτσι «σιωπηλά» και στη ζωή σας γενικά;
Δεν είμαι σιωπηλός. Αντιδρώ και φωνάζω όταν υπάρχει λόγος. Δεν υπάρχει λόγος για παράδειγμα να βγαίνεις συνέχεια στην τηλεόραση και να μιλάς. Δεν είσαι ο άριστος, ο μπροστάρης. Δηλαδή αυτοί , που ο κόσμος χαρακτηρίζει μαϊντανούς, είναι ακριβώς αυτοί που σχολιάζουν τα πάντα, δηλαδή εγώ δεν τραγουδάω όταν δεν έχω καινούρια πράγματα να πω στον κόσμο και αν δεν έχω να κάνω καινούργιες προτάσεις
«Ανάθεμά σε δεν με λυπάσαι που καίγομαι και λιώνω, που μ΄ έκανες να σ΄ αγαπώ και τώρα μαραζώνω». Θα μπορούσαν αυτοί να είναι στίχοι αφιερωμένοι στην Ελλάδα;
Για όλες τις αγάπες θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε αυτό το τετράστιχο. Και η Ελλάδα ειναι μια αγάπη μας. Είναι οτιδήποτε μας κάνει να κολλάμε, μετά το χάνουμε και το έχουμε ανάγκη. Ακόμα και κάποιο αγαπημένο πρόσωπο που κάποια στιγμή το χάνουμε. Η ζωή παίρνει τα παλιά για να έρθουν τα καινούρια. Καμιά φορά πρέπει να κάνεις και στην μπάντα να έρθουν οι καινούργιοι. Γιατί είναι μερικοί που νομίζουν ότι είναι χωράφι τους, αυτό το καθεστώς είτε της μουσικής είτε οποδήποτε.
Από όλες τις επιτυχίες σας ποια ξεχωρίζετε, ποιο άλμπουμ έχει μιλήσει στην καρδιά σας;
Νομίζω το «Καλαντάρι» του Ηλία Κατσούλη που ήταν μια εξαιρετική δουλειά και μόνο όταν διαβάζεις τους στίχους περνάει ένας ολόκληρος χρόνος με εικόνες, ένας ολόκληρος κόσμος μπροστά από τα μάτια σου. Θέλω να σας πω ότι ένιωσα ένα δέος, μια ανάγκη να σταθώ στο ύψος του νοήματος που έβγαινε από τους στίχους και για αυτό το άλμπουμ αυτό το τελείωσα σε τριάμισι χρόνια.
Έχετε πει χαρακτηριστικά ότι επιλέγετε να απέχετε από τη μουσική. Πότε λαμβάνετε την απόφαση αυτή, σε δύσκολες περιόδους της ζωής σας ίσως;
Όχι όταν καταλαβαίνω ότι και εγώ ο ίδιος κουράζομαι σαν τρίτο αυτί να ακούω εμένα τον ίδιο, καταλαβαίνω ότι εις το πολλαπλάσιο πρέπει να κουράζω και τον κόσμο.
Είχατε εκδηλώσει την επιθυμία σας για το δίπλωμα του ανθυποπλοίαρχου. Έχετε σκεφτεί να ασχοληθείτε με αυτό;
Δεν έχω πάρει το δίπλωμα. Δεν είναι για μένα η θάλασσα…
Παρόλο που το επώνυμό σας είναι Θαλασσινός. Λίγο αντιφατικό έτσι;
Η ποντοπλοΐα δεν είναι για μένα, άντε το πολύ πολύ ακτοπλοΐα με κανένα βαρκάκι.
Έχετε δηλώσει χαρακτηριστικά ότι δεν σας πιάνει πανικός, αφού έχετε περάσει με λίγα ή και καθόλου χρήματα. Σε τι βαθμό σας έχει αγγίξει η οικονομική κρίση εσάς προσωπικά;
Εμένα ευτυχώς ή δυστυχώς η κρίση δεν με έχει αγγίξει ζωτικά, δηλαδή στο όριο της φτωχιας, διότι είμαι από τους τυχερούς ζωής. Έγινα γνωστός, από τα live έβγαλα κάποια χρήματα. Ξέρετε δεν θέλω να κλαίγομαι, όπως κάνουν άλλοι…
Σε συναυλία σας στην Αυστραλία ανεβήκατε στον συναυλιακό χώρο φορώντας ένα μπλουζάκι, το οποίο έγραφε «μη εκλεγμένη κυβέρνηση αποφασίζει για μας». Ήταν ασφαλώς πριν την εκλογή της τωρινής κυβέρνησης…
Ναι ήταν πριν την εκλογή, όχι ότι η τωρινή ακολουθεί αυτά που λέει το Σύνταγμα και θεωρώ ότι δεν είναι αποτέλεσμα της λαϊκής βούλησης. Η Βουλή εκείνης της εποχής με τον Παπαδήμο ήταν σε πλήρη αναντιστοιχία με το λαϊκό αίσθημα και ήταν κάτι που ήθελα να το κάνω γνωστό και εκτός Ελλάδας αυτό γιατί νομίζουν ότι στην Ελλάδα έχουμε Δημοκρατία.
Δεν έχουμε Δημοκρατία λέτε;
Όχι στην Ελλάδα έχουμε τυρανία. Σήμερα βλέπουμε έναν νόμο ο οποίος περιφρουρεί τα δικαιώματα των βουλευτών, που είναι στην κορυφή της κοινωνικής πυραμίδας. Ο νόμος που τον έχουν τοποθετήσει, λιγο πιο κατω απ αυτούς, πιέζει όλον τον κόσμο που είναι από κάτω, ενώ οι από πάνω απολαμβάνουν παρανομίας, δηλαδή μπορούν να κάνουν οποιαδήποτε παρανομία και να μην ασκηθεί εναντίον τους δίωξη ποτέ. Θεωρώ λοιπόν ότι έχουμε μια κυβέρνηση, η οποία στην ουσία δεν είναι εκλεγμένη. Εκλεγμένη θα ήταν αν υπήρχε ένα ψηφοδέλτιο στο οποίο θα ήταν όλοι μέσα και όχι να ψηφίζουμε ένα κόμμα και να παίρνουν όποιους θέλουν ή αυτούς που έχουν λεφτά να κάνουν προεκλογικό αγώνα με αφίσες και αυτούς που δεν έχουν χρήματα να μην τους ξέρεις ποτέ.
Εάν επιλέγατε να φορέσετε τώρα ένα παρόμοιο μπλουζάκι, ποιο θα ήταν το μήνυμα που θα έφερε;
Αν ήταν να γράψω ένα σύνθημα αυτό θα ήταν… πόθεν έσχες ρε;
Τι συναισθήματα σας έχει προκαλέσει η τακτική της κυβέρνησης να πετσοκόψει συντάξεις, μισθούς και εργατικά δικαιώματα;
Δυστυχώς δεν αναλογίζονται τον φτωχό ή ακόμα αυτόν που πεθαίνει. Δεν αναλογίζονται το πώς μπορεί να ζήσει ένας άνθρωπος που δεν έχει πόρους, που δεν έχει πουθενά να γαντζωθεί. Ο πολίτης δεν αισθάνεται ασφαλής για τίποτα. Αρχίζουμε και μιλάμε πάρα πολύ και από πράξεις τίποτα…
Είναι διεφθαρμένη πιστεύετε η χώρα μας, όπως έλεγε ο Γ. Παπανδρέου;
Ο άνθρωπος είναι διεφθαρμένος, δεν είναι μόνο η χώρα μας. Ο άνθρωπος κάνει τα πάντα σε αυτό τον κόσμο για να κυριαρχήσει. Μόλις κυριαρχήσει σε όλα τα ζώα αρχίζει και εκμεταλλεύεται τον άνθρωπο και αυτή είναι η αρχή του κακού.
Όσον αφορά το άλλο πολιτικό σλόγκαν, αν θα μπορούσαμε να το πούμε έτσι ότι «μαζί τα φάγαμε», τι πιστεύετε;
Εγώ πιστεύω ότι μαζί θα τους φάμε! Το μαζί τα φάγαμε επειδή το είπε ο Πάγκαλος και ήταν κάπως ευτραφής, φάνηκε σαν ειρωνία. Επειδή αυτός έκανε κοιλιά μεγάλη και οι άλλοι είναι αδύνατοι! Εννοούσε προφανώς ότι όλοι μαζί τα φάγανε ότι δηλαδή όλοι πέρνανε τα δάνεια. Αλλά ήταν προς τιμήν του που χρησιμοποίησε πρώτο πληθυντικό.
Δεν έβαλε όμως και ανθρώπους που ίσως να μην τα έχουν φάει ;
Ναι φυσικά. Όχι ότι δικαιολογώ τον Πάγκαλο. Είναι μέσα στην ασυμπάθηστη κομπανία που φάγανε. Είναι εξυπνάκηδες ξέρετε, δεν είναι έξυπνοι. Θεωρούν ότι με το χρήμα μπορείς να κάνεις τα πάντα.
Πώς κρίνετε την άνοδο ακραίων κομμάτων όπως είναι η Χρυσή Αυγή; Θεωρείτε ότι είναι αποτέλεσμα της οργής του λαού και πρόκειται για μια παροδική αντίδραση ή ότι ήρθε για να μείνει;
Κοιτάξτε, η Χρυσή Αυγή υπήρχε και πριν μπει στη Βουλή. Όλο αυτό το προσποιητό ότι η Χρυσή Αυγή μεγαλώνει επικίνδυνα δεν το καταλαβαίνω. Η ακροδεξιά υπάρχει και στην Αγγλία και στην Ιταλία και εμείς θα έλεγα ότι έχουμε και μικρό ποσοστό ακροδεξιών. Θεωρώ ότι τους ευνοεί το σύστημα γιατί στην Ελλάδα διοικούν οι μπράβοι. Δηλαδή ποιος θα τους πάει κόντρα; Ο Γιωργάκης; Εκείνων που μέσα από την ιδεολογία τους πηγάζει η βία και ο ρατσισμός δεν έχουν να κρύψουν κάτι. Σου λένε «εμείς αυτοί είμαστε, δεν γουστάρουμε τους ξένους». Πόσοι από εμάς είμαστε κρυφορατσιστές; Βέβαια όπου ασκείται βία είναι το τελευταίο στάδιο διότι είναι η εκμετάλλευση του ανθρώπου από άνθρωπο.
Δεν έχουν φτάσει όμως και οι πολίτες στα όριά τους;
Κοιτάξτε και οι πολίτες είναι πρόβατα μέσα στο κοπάδι. Είναι ένα κοπάδι σήμερα, το οποίο πηγαίνει για τη σφαγή σήμερα. Θεωρώ ότι οι άνθρωποι εδώ στην Ελλάδα προσπαθούν να μοιάσουν στους Ευρωπαίους που είναι πάρα πολύ πρόβατα. Τους νόμους τους κάνουν το λαϊκό αίσθημα και η γνώμη των πολλών. Δεν ερωτούνται καν. Καλούν ένα Δημοτικό, ενα περιφερειακό ή κυβερνητικό συμβούλιο και αποφασίζουν για το Δημο, την περιφέρεια η το λαό αντιστοιχα.
Η σφαγή για την οποία μιλήσατε θα είναι η χρεοκοπία ή η χρεοκοπία έχει ήδη έρθει και δεν το έχουμε καταλάβει;
Δεν ξέρω αν θα είναι η χρεοκοπία, αλλά θεωρώ ότι θα τρώμε ο ένας τον άλλον. Πολύ σύντομα θα τρώμε ο ένας το φαγητό του άλλου, θα του το αρπάζουμε από τα χέρια και άμα δεν το αφήνει θα του δίνουμε και μια στο κεφάλι. Βλέπω το τελευταίο στάδιο και λέω πώς να το σταματήσουμε όταν σε πιέζουν να πας προς τα εκεί;
Έχετε μια κόρη 27 χρόνων, την οποία έχετε πει ότι έδιωξαν από την ΕΡΤ, όπου δούλευε ως ηχολήπτρια, επειδή την θεώρησαν «πλεονάζουσα». Μπορείτε λοιπόν να καταλάβετε τη δεινή θέση στην οποία βρίσκονται πολλά νέα παιδιά, που χάνουν τη δουλειά τους…
Φυσικά. Σιγά μην την κραταγαν! Ούτε κι εγω θα το θελα, ουτε εκβίασα καταστάσεις. Καλύτερα άνεργη παρα να ξέρεις οτι έκανες αδικία εναντι καποιου άλλου. Κατά τη γνώμη μου όμως η άνθιση της ανεργίας έχει να κάνει με το γεγονός ότι δεν υποστηρίζουμε καθόλου τα ελληνικά προϊόντα. Με διαταγές της ΕΟΚ και της Ευρώπης, στις οποίες εγώ είμαι κατά. Δεν ψηφίζω κόμμα που να λέει ΝΑΙ στην Ευρώπη και στην ΕΟΚ. Ας βγει ένα κόμμα που θα μου λέει ότι θα βγούμε αύριο από την ΕΟΚ και την Ευρώπη και θα το ψηφίσω .
Το ΚΚΕ λέει όχι στην Ευρώπη και στην ΕΟΚ…
Ναι. Οπότε καταλαβαίνετε τι ψηφίζω… Θεωρώ λοιπόν ότι στην Ευρώπη φτιάχνουν τους νόμους για να είμαστε καταναλωτές τους. Δεν είναι τυχαίο ότι πήραν φωτιά ο Κατράτσος, το Μινιόν, ο Λαμπρόπουλος και όλα τα μεγάλα καταστήματα. Δεν είναι τυχαίο ότι έκλεισαν οι ελληνικές εταιρίες που κατασκεύαζαν ηλεκτρικές συσκευές. Κλωστοϋφαντουργίες δεν υπάρχουν. Το Αιγαίον, η Πειραϊκή Πατραϊκή, οι Χαλυβουργίες σιγά σιγά κλείνουν.
Σε κάποιους στίχους σας λέτε «κράτα καρδούλα μου γερά, να ανοίξω δρόμο στη χαρά κι αν ήρθαν πίκρες στη ζωή να ΄ρθει άλλη τόση». Με την ίδια αισιοδοξία ατενίζετε το μέλλον;
Ναι. Αυτό το τραγούδι είναι από ένα δίσκο του Γεράσιμου Ανδρεάτου. Το κράτα καρδούλα μου γερά είναι ένας στίχος πάνω σε ένα συναίσθημα ότι μπορεί να σε πιέζουν αλλά κράτα γιατί θα ξημερώσει. Θα βγει ο ήλιος και αύριο είναι μια άλλη μέρα.
Για το τέλος θα ήθελα να μου πείτε κάποιους στίχους από ένα τραγούδι σας που εσείς θα επιλέξετε και ταιριάζει στην παρούσα φάση…
Θα σας πω ένα τετράστιχο του Άλκη Αλκαίου, που έφυγε από τη ζωή, μου είχε εμπιστευτεί κάποιους στίχους του:
“Πλοίο δίχως τιμονιέρη, τούτος ο ντουνιάς και η ζωή μας το πανέρι της κοψοχρονιάς… “
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΚΩΣΤΑΣ ΓΟΝΙΔΗΣ
«Δεν είναι για μένα η θάλασσα», λέει, παρόλα αυτά την κουβαλάει στο όνομά του. Με βάρκα την ελπίδα επιλέγει να ατενίζει το μέλλον, αλλά φοβάται πως η κοινωνία μας οδεύει προς τη σφαγή.
Ο Παντελής Θαλασσινόςσε μια εκ βαθέων συνέντευξη, μιλάει για τη νέα του δισκογραφική δουλειά που βρίσκεται στα «σκαριά», για όλα τα προβλήματα που ταλανίζουν την ελληνική κοινωνία, για το πολίτευμά μας που όπως είπε είναι τυραννία, τους «εξυπνάκηδες» πολιτικούς μας, τη Χρυσή Αυγή και για τον ίδιο τον άνθρωπο, τον οποίο χαρακτήρισε «διεφθαρμένο ον».
Τον περασμένο χρόνο έδωσε μια συναυλία στην Αυστραλία φορώντας ένα μπλουζάκι που έγραφε: Μη εκλεγμένη κυβέρνηση αποφασίζει για εμάς. Τι μήνυμα όμως θα έφερε το νέο του μπλουζάκι; Μα φυσικά, «πόθεν έσχες ρε»;
Αυτή την περίοδο υπογράφετε τη μουσική στην παράσταση «μια ανθισμένη αμυγδαλιά ανθίζει στη νεκρή γη». Μιλήστε μου για τη δουλειά σας αυτή. Ουσιαστικά τους στίχους από το τραγούδι που συνοδεύει την παράσταση τους εμπνευστήκατε από τον ποιητή Γεώργιο Δροσίνη
Το έργο αυτό αναφέρεται στη ζωή του Γεωργίου Δροσίνη προς το τέλος της ζωής του που έχει να κάνει με τα ποιήματα που έγραψε από μεσήλικας και μετά. Εγώ κλήθηκα να κάνω μια πρωτότυπη μουσική, για αυτή την παράσταση, που είναι του θιάσου του Μανώλη Δεστούνη. Έκανα δυο μουσικά χαλιά και δυο τραγούδια, το ένα από αυτά είναι στην ποίηση του Δροσίνη και το άλλο σε στίχους της Αυγής Αυλωνίτη. Το έργο παίζεται στο θέατρο Παραμυθίας Παρασκευή και Σάββατο και θα μπορούσε κάποιος να το δει γιατί θα διδαχθεί πολλά πράγματα από αυτό.
Μιλήστε μου για τη νέα δισκογραφική δουλειά που ετοιμάζετε αυτή την περίοδο.
Η νέα δισκογραφική δουλειά λέγεται τα 10 τραγούδια της ελπίδας. Ένα είναι αυτό και άλλο ένα είναι ένα διπλό σιντί που ηχογραφήθηκε στο στούντιο ζωντανά με κόσμο και λέγεται σε ανοιχτή ακρόαση. Πρόκειται όντως για 10 τραγούδια της ελπίδας και εμπνεύστηκα και τον τίτλο από ένα τραγούδι που έχω γράψει για την βάρκα μου. «Η βάρκα μου η ελπίδα». Πιστεύω ότι θα κυκλοφορήσει μετά στις γιορτές με κάποια ευρείας κατανάλωσης εφημερίδα. Προσπαθώ να κάνω τη συμφωνία αν και είναι πολύ δύσκολο γιατί οι περισσότερες εφημερίδες απλά συνάπτουν συμβάσεις με κάποιες δισκογραφικές εταιρίες. Ποτέ τους να μην τις κυκλοφορήσουν! Αν δεν το κυκλοφορήσω έτσι θα το χαρίζω στα live μου σε συνειδητοποιημένο κοινό.
Αναφερθήκατε εκτός από τον Τύπο και στις δισκογραφικές εταιρίες και τα διάφορα συμφέροντα που υπάρχουν. Πιστεύετε λοιπόν ότι έχει φθαρεί ο κόσμος της μουσικής εξαιτίας τέτοιων συμφερόντων και ότι θα έπρεπε να βαδίζει πιο ανεξάρτητα;
Ανεξάρτητα πάντα βάδιζαν οι δημιουργοί, απλώς είχαν ανάγκη τις εταιρίες, γιατί εκείνες κρατούσαν τα μέσα και μπορούσαν να επιβάλουν ή να απορρίψουν. Νομίζω όμως ότι πλέον οι εταιρίες είναι ανήμπορες. Πλούτισαν από εμάς τους καλλιτέχνες και εμείς βέβαια εισπράξαμε την επιτυχία, αλλά δεν πήραμε χρήματα, τα έπαιρναν όλα οι εταιρίες. Θεωρώ ότι πληρώσαμε τη ματαιοδοξία μας, δηλαδή βγήκαν τα τραγούδια μας στο ραδιόφωνο και τα ακούγαμε. Οι δισκογραφικές εταιρίες πλέον δεν θα υπάρχουν. Νομίζω ότι ο καθένας μόνος του μπορεί να κάνει το δικό του σιντί και να το δίνει στους φίλους του διότι πλέον δεν θα πωλιούνται. Η ψηφιοποίηση των ηχογραφημάτων τα έκανε να είναι φθηνά και να έχουν μηδενική αξία.
Είστε ερμηνευτής και στιχουργός. Πώς αντιλαμβάνεστε τη μουσική ως μέρος του πολιτισμού και της κοινωνίας ευρύτερας;
Η μουσική όπως είπατε είναι μέρος του πολιτισμού και είναι η ίδια πολιτισμός, εκτός από επικοινωνία που είναι το κυριότερο γιατί είναι η αρχαιότερη γλώσσα που μιλάει με νότες. Η μουσική δίνει μια παιδεία, κατευνάζει πιστεύω τα άγρια ένστικτα.
Μιλήσατε για παιδεία. Μουσική παιδεία πιστεύετε υπάρχει στην Ελλάδα;
Θεωρώ ότι υπάρχει και ειδικά στην Ελλάδα νομίζω ότι υπάρχει περισσότερο από ότι σε άλλα κράτη, τα οποία πιστεύουν ότι έχουν μουσική παιδεία. Το ελληνικό τραγούδι έχει να επιδείξει καταρχήν μεγάλους ποιητές, φοβερό λόγο, λόγο ποιητικό, δημοτικό, παροιμίες, παραδόσεις…
Πώς μπορεί κατά τη γνώμη σας η μουσική να βοηθήσει την κοινωνία σε αυτή τη δύσκολη οικονομική-πολιτική και πολιτιστική συγκυρία στην οποία βρίσκεται;
Μόνη της δεν μπορεί να βοηθήσει. Ίσως μόνο με την αρωγή κάποιων ανθρώπων που θα μπορούσαν να είναι πλάι στη μουσική και πλάι στον ελληνικό πολιτισμό-ελληνική μουσική. Θα μπορούσαν να προτείνουν καλή μουσική αντί για σκουπίδια. Νομίζω ότι αυτή η κατάσταση δεν έχει να κάνει με τη μουσική. Ίσα ίσα αυτές οι καταστάσεις έδειξαν ότι η δημιουργία ήκμαζε σε περιόδους κρίσης.
Μιλάτε για σκουπίδια είτε κοινωνικά, είτε πολιτικά, είτε πολιτιστικά;
Ασφαλώς, τα σκουπίδια είναι παντού. Αυτός ο κόσμος έγινε και μιλάω και για τους πολιτικούς μας και γενικώς τους κρατούντες σε όλα τα πράγματα, από μέτριους για να μπορούν να κυβερνούν. Έχουν φτιάξει έναν μέτριο κόσμο για να μπορούν να κυβερνούν μέτρια. Έναν κόσμο τυραννικό και απόλυτο.
Είστε ένας άνθρωπος που αποφεύγει την επαφή με τα μέσα και κρατάει ένα χαμηλό προφίλ. Προτιμάτε να βαδίζετε έτσι «σιωπηλά» και στη ζωή σας γενικά;
Δεν είμαι σιωπηλός. Αντιδρώ και φωνάζω όταν υπάρχει λόγος. Δεν υπάρχει λόγος για παράδειγμα να βγαίνεις συνέχεια στην τηλεόραση και να μιλάς. Δεν είσαι ο άριστος, ο μπροστάρης. Δηλαδή αυτοί , που ο κόσμος χαρακτηρίζει μαϊντανούς, είναι ακριβώς αυτοί που σχολιάζουν τα πάντα, δηλαδή εγώ δεν τραγουδάω όταν δεν έχω καινούρια πράγματα να πω στον κόσμο και αν δεν έχω να κάνω καινούργιες προτάσεις
«Ανάθεμά σε δεν με λυπάσαι που καίγομαι και λιώνω, που μ΄ έκανες να σ΄ αγαπώ και τώρα μαραζώνω». Θα μπορούσαν αυτοί να είναι στίχοι αφιερωμένοι στην Ελλάδα;
Για όλες τις αγάπες θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε αυτό το τετράστιχο. Και η Ελλάδα ειναι μια αγάπη μας. Είναι οτιδήποτε μας κάνει να κολλάμε, μετά το χάνουμε και το έχουμε ανάγκη. Ακόμα και κάποιο αγαπημένο πρόσωπο που κάποια στιγμή το χάνουμε. Η ζωή παίρνει τα παλιά για να έρθουν τα καινούρια. Καμιά φορά πρέπει να κάνεις και στην μπάντα να έρθουν οι καινούργιοι. Γιατί είναι μερικοί που νομίζουν ότι είναι χωράφι τους, αυτό το καθεστώς είτε της μουσικής είτε οποδήποτε.
Από όλες τις επιτυχίες σας ποια ξεχωρίζετε, ποιο άλμπουμ έχει μιλήσει στην καρδιά σας;
Νομίζω το «Καλαντάρι» του Ηλία Κατσούλη που ήταν μια εξαιρετική δουλειά και μόνο όταν διαβάζεις τους στίχους περνάει ένας ολόκληρος χρόνος με εικόνες, ένας ολόκληρος κόσμος μπροστά από τα μάτια σου. Θέλω να σας πω ότι ένιωσα ένα δέος, μια ανάγκη να σταθώ στο ύψος του νοήματος που έβγαινε από τους στίχους και για αυτό το άλμπουμ αυτό το τελείωσα σε τριάμισι χρόνια.
Έχετε πει χαρακτηριστικά ότι επιλέγετε να απέχετε από τη μουσική. Πότε λαμβάνετε την απόφαση αυτή, σε δύσκολες περιόδους της ζωής σας ίσως;
Όχι όταν καταλαβαίνω ότι και εγώ ο ίδιος κουράζομαι σαν τρίτο αυτί να ακούω εμένα τον ίδιο, καταλαβαίνω ότι εις το πολλαπλάσιο πρέπει να κουράζω και τον κόσμο.
Είχατε εκδηλώσει την επιθυμία σας για το δίπλωμα του ανθυποπλοίαρχου. Έχετε σκεφτεί να ασχοληθείτε με αυτό;
Δεν έχω πάρει το δίπλωμα. Δεν είναι για μένα η θάλασσα…
Παρόλο που το επώνυμό σας είναι Θαλασσινός. Λίγο αντιφατικό έτσι;
Η ποντοπλοΐα δεν είναι για μένα, άντε το πολύ πολύ ακτοπλοΐα με κανένα βαρκάκι.
Έχετε δηλώσει χαρακτηριστικά ότι δεν σας πιάνει πανικός, αφού έχετε περάσει με λίγα ή και καθόλου χρήματα. Σε τι βαθμό σας έχει αγγίξει η οικονομική κρίση εσάς προσωπικά;
Εμένα ευτυχώς ή δυστυχώς η κρίση δεν με έχει αγγίξει ζωτικά, δηλαδή στο όριο της φτωχιας, διότι είμαι από τους τυχερούς ζωής. Έγινα γνωστός, από τα live έβγαλα κάποια χρήματα. Ξέρετε δεν θέλω να κλαίγομαι, όπως κάνουν άλλοι…
Σε συναυλία σας στην Αυστραλία ανεβήκατε στον συναυλιακό χώρο φορώντας ένα μπλουζάκι, το οποίο έγραφε «μη εκλεγμένη κυβέρνηση αποφασίζει για μας». Ήταν ασφαλώς πριν την εκλογή της τωρινής κυβέρνησης…
Ναι ήταν πριν την εκλογή, όχι ότι η τωρινή ακολουθεί αυτά που λέει το Σύνταγμα και θεωρώ ότι δεν είναι αποτέλεσμα της λαϊκής βούλησης. Η Βουλή εκείνης της εποχής με τον Παπαδήμο ήταν σε πλήρη αναντιστοιχία με το λαϊκό αίσθημα και ήταν κάτι που ήθελα να το κάνω γνωστό και εκτός Ελλάδας αυτό γιατί νομίζουν ότι στην Ελλάδα έχουμε Δημοκρατία.
Δεν έχουμε Δημοκρατία λέτε;
Όχι στην Ελλάδα έχουμε τυρανία. Σήμερα βλέπουμε έναν νόμο ο οποίος περιφρουρεί τα δικαιώματα των βουλευτών, που είναι στην κορυφή της κοινωνικής πυραμίδας. Ο νόμος που τον έχουν τοποθετήσει, λιγο πιο κατω απ αυτούς, πιέζει όλον τον κόσμο που είναι από κάτω, ενώ οι από πάνω απολαμβάνουν παρανομίας, δηλαδή μπορούν να κάνουν οποιαδήποτε παρανομία και να μην ασκηθεί εναντίον τους δίωξη ποτέ. Θεωρώ λοιπόν ότι έχουμε μια κυβέρνηση, η οποία στην ουσία δεν είναι εκλεγμένη. Εκλεγμένη θα ήταν αν υπήρχε ένα ψηφοδέλτιο στο οποίο θα ήταν όλοι μέσα και όχι να ψηφίζουμε ένα κόμμα και να παίρνουν όποιους θέλουν ή αυτούς που έχουν λεφτά να κάνουν προεκλογικό αγώνα με αφίσες και αυτούς που δεν έχουν χρήματα να μην τους ξέρεις ποτέ.
Εάν επιλέγατε να φορέσετε τώρα ένα παρόμοιο μπλουζάκι, ποιο θα ήταν το μήνυμα που θα έφερε;
Αν ήταν να γράψω ένα σύνθημα αυτό θα ήταν… πόθεν έσχες ρε;
Τι συναισθήματα σας έχει προκαλέσει η τακτική της κυβέρνησης να πετσοκόψει συντάξεις, μισθούς και εργατικά δικαιώματα;
Δυστυχώς δεν αναλογίζονται τον φτωχό ή ακόμα αυτόν που πεθαίνει. Δεν αναλογίζονται το πώς μπορεί να ζήσει ένας άνθρωπος που δεν έχει πόρους, που δεν έχει πουθενά να γαντζωθεί. Ο πολίτης δεν αισθάνεται ασφαλής για τίποτα. Αρχίζουμε και μιλάμε πάρα πολύ και από πράξεις τίποτα…
Είναι διεφθαρμένη πιστεύετε η χώρα μας, όπως έλεγε ο Γ. Παπανδρέου;
Ο άνθρωπος είναι διεφθαρμένος, δεν είναι μόνο η χώρα μας. Ο άνθρωπος κάνει τα πάντα σε αυτό τον κόσμο για να κυριαρχήσει. Μόλις κυριαρχήσει σε όλα τα ζώα αρχίζει και εκμεταλλεύεται τον άνθρωπο και αυτή είναι η αρχή του κακού.
Όσον αφορά το άλλο πολιτικό σλόγκαν, αν θα μπορούσαμε να το πούμε έτσι ότι «μαζί τα φάγαμε», τι πιστεύετε;
Εγώ πιστεύω ότι μαζί θα τους φάμε! Το μαζί τα φάγαμε επειδή το είπε ο Πάγκαλος και ήταν κάπως ευτραφής, φάνηκε σαν ειρωνία. Επειδή αυτός έκανε κοιλιά μεγάλη και οι άλλοι είναι αδύνατοι! Εννοούσε προφανώς ότι όλοι μαζί τα φάγανε ότι δηλαδή όλοι πέρνανε τα δάνεια. Αλλά ήταν προς τιμήν του που χρησιμοποίησε πρώτο πληθυντικό.
Δεν έβαλε όμως και ανθρώπους που ίσως να μην τα έχουν φάει ;
Ναι φυσικά. Όχι ότι δικαιολογώ τον Πάγκαλο. Είναι μέσα στην ασυμπάθηστη κομπανία που φάγανε. Είναι εξυπνάκηδες ξέρετε, δεν είναι έξυπνοι. Θεωρούν ότι με το χρήμα μπορείς να κάνεις τα πάντα.
Πώς κρίνετε την άνοδο ακραίων κομμάτων όπως είναι η Χρυσή Αυγή; Θεωρείτε ότι είναι αποτέλεσμα της οργής του λαού και πρόκειται για μια παροδική αντίδραση ή ότι ήρθε για να μείνει;
Κοιτάξτε, η Χρυσή Αυγή υπήρχε και πριν μπει στη Βουλή. Όλο αυτό το προσποιητό ότι η Χρυσή Αυγή μεγαλώνει επικίνδυνα δεν το καταλαβαίνω. Η ακροδεξιά υπάρχει και στην Αγγλία και στην Ιταλία και εμείς θα έλεγα ότι έχουμε και μικρό ποσοστό ακροδεξιών. Θεωρώ ότι τους ευνοεί το σύστημα γιατί στην Ελλάδα διοικούν οι μπράβοι. Δηλαδή ποιος θα τους πάει κόντρα; Ο Γιωργάκης; Εκείνων που μέσα από την ιδεολογία τους πηγάζει η βία και ο ρατσισμός δεν έχουν να κρύψουν κάτι. Σου λένε «εμείς αυτοί είμαστε, δεν γουστάρουμε τους ξένους». Πόσοι από εμάς είμαστε κρυφορατσιστές; Βέβαια όπου ασκείται βία είναι το τελευταίο στάδιο διότι είναι η εκμετάλλευση του ανθρώπου από άνθρωπο.
Δεν έχουν φτάσει όμως και οι πολίτες στα όριά τους;
Κοιτάξτε και οι πολίτες είναι πρόβατα μέσα στο κοπάδι. Είναι ένα κοπάδι σήμερα, το οποίο πηγαίνει για τη σφαγή σήμερα. Θεωρώ ότι οι άνθρωποι εδώ στην Ελλάδα προσπαθούν να μοιάσουν στους Ευρωπαίους που είναι πάρα πολύ πρόβατα. Τους νόμους τους κάνουν το λαϊκό αίσθημα και η γνώμη των πολλών. Δεν ερωτούνται καν. Καλούν ένα Δημοτικό, ενα περιφερειακό ή κυβερνητικό συμβούλιο και αποφασίζουν για το Δημο, την περιφέρεια η το λαό αντιστοιχα.
Η σφαγή για την οποία μιλήσατε θα είναι η χρεοκοπία ή η χρεοκοπία έχει ήδη έρθει και δεν το έχουμε καταλάβει;
Δεν ξέρω αν θα είναι η χρεοκοπία, αλλά θεωρώ ότι θα τρώμε ο ένας τον άλλον. Πολύ σύντομα θα τρώμε ο ένας το φαγητό του άλλου, θα του το αρπάζουμε από τα χέρια και άμα δεν το αφήνει θα του δίνουμε και μια στο κεφάλι. Βλέπω το τελευταίο στάδιο και λέω πώς να το σταματήσουμε όταν σε πιέζουν να πας προς τα εκεί;
Έχετε μια κόρη 27 χρόνων, την οποία έχετε πει ότι έδιωξαν από την ΕΡΤ, όπου δούλευε ως ηχολήπτρια, επειδή την θεώρησαν «πλεονάζουσα». Μπορείτε λοιπόν να καταλάβετε τη δεινή θέση στην οποία βρίσκονται πολλά νέα παιδιά, που χάνουν τη δουλειά τους…
Φυσικά. Σιγά μην την κραταγαν! Ούτε κι εγω θα το θελα, ουτε εκβίασα καταστάσεις. Καλύτερα άνεργη παρα να ξέρεις οτι έκανες αδικία εναντι καποιου άλλου. Κατά τη γνώμη μου όμως η άνθιση της ανεργίας έχει να κάνει με το γεγονός ότι δεν υποστηρίζουμε καθόλου τα ελληνικά προϊόντα. Με διαταγές της ΕΟΚ και της Ευρώπης, στις οποίες εγώ είμαι κατά. Δεν ψηφίζω κόμμα που να λέει ΝΑΙ στην Ευρώπη και στην ΕΟΚ. Ας βγει ένα κόμμα που θα μου λέει ότι θα βγούμε αύριο από την ΕΟΚ και την Ευρώπη και θα το ψηφίσω .
Το ΚΚΕ λέει όχι στην Ευρώπη και στην ΕΟΚ…
Ναι. Οπότε καταλαβαίνετε τι ψηφίζω… Θεωρώ λοιπόν ότι στην Ευρώπη φτιάχνουν τους νόμους για να είμαστε καταναλωτές τους. Δεν είναι τυχαίο ότι πήραν φωτιά ο Κατράτσος, το Μινιόν, ο Λαμπρόπουλος και όλα τα μεγάλα καταστήματα. Δεν είναι τυχαίο ότι έκλεισαν οι ελληνικές εταιρίες που κατασκεύαζαν ηλεκτρικές συσκευές. Κλωστοϋφαντουργίες δεν υπάρχουν. Το Αιγαίον, η Πειραϊκή Πατραϊκή, οι Χαλυβουργίες σιγά σιγά κλείνουν.
Σε κάποιους στίχους σας λέτε «κράτα καρδούλα μου γερά, να ανοίξω δρόμο στη χαρά κι αν ήρθαν πίκρες στη ζωή να ΄ρθει άλλη τόση». Με την ίδια αισιοδοξία ατενίζετε το μέλλον;
Ναι. Αυτό το τραγούδι είναι από ένα δίσκο του Γεράσιμου Ανδρεάτου. Το κράτα καρδούλα μου γερά είναι ένας στίχος πάνω σε ένα συναίσθημα ότι μπορεί να σε πιέζουν αλλά κράτα γιατί θα ξημερώσει. Θα βγει ο ήλιος και αύριο είναι μια άλλη μέρα.
Για το τέλος θα ήθελα να μου πείτε κάποιους στίχους από ένα τραγούδι σας που εσείς θα επιλέξετε και ταιριάζει στην παρούσα φάση…
Θα σας πω ένα τετράστιχο του Άλκη Αλκαίου, που έφυγε από τη ζωή, μου είχε εμπιστευτεί κάποιους στίχους του:
“Πλοίο δίχως τιμονιέρη, τούτος ο ντουνιάς και η ζωή μας το πανέρι της κοψοχρονιάς… “