Αν ανταμείβεις κάποιον κάθε φορά που τεμπελιάζει ή κλέβει και τον τιμωρείς κάθε φορά που προσπαθεί να εργαστεί ή να δημιουργήσει κάτι η συνέπεια θα είναι να δημιουργήσεις μια κοινωνία με κηφήνες και κλέφτες...
Οι περιπτώσεις του Άγγελου Φιλιππίδη, του Δ. Τομπούλογλου, του Δημήτρη Τσουκαλά, του Ρίζου Ρίζου κ.ά. δεν είναι οι εξαιρέσεις στον τρόπο που λειτουργεί το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, το ελληνικό δημόσιο και η οικονομία γενικότερα.
Αποτελούν τον κανόνα με βάση τα κίνητρα και τις τιμωρίες που έχει θεσπίσει το ελληνικό πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό status quo τις τελευταίες δεκαετίες.
Δυο από τα βασικότερα κίνητρα του ανθρώπινου είδους, παραμένουν η επιθυμία για πλουτισμό και αναπαραγωγή. Με τη συσσώρευση υλικού πλούτου οι άνθρωποι προσπαθούν να καλύψουν την ανασφάλεια που νιώθουν για το μέλλον. Με την αναπαραγωγή της διαιώνισης των γονιδίων τους ορίζουν πολλές από τις ενστικτώδεις συμπεριφορές τους.
Ανάλογα με τα κίνητρα που θεσπίζει μια πολιτεία για την κάλυψη αυτών των βασικών αναγκών έχουμε σαν αποτέλεσμα κοινωνίες και οικονομίες που προάγουν την ισορροπία και την ευημερία και άλλες που ωθούν στην διάλυση και τον παρασιτισμό.
Για να πετύχει κάποιος υλική ευημερία, δηλαδή να πλουτίσει, τις τελευταίες δεκαετίες είχε περισσότερες πιθανότητες να το πετύχει μέσω του παρασιτισμού επί του δημόσιου πλούτου παρά μέσω της δημιουργίας πλούτου, ιδίως στον ιδιωτικό τομέα.
Η πολιτική και ο συνδικαλισμός αποτελούσαν την βασική δίοδο να προκόψει κάποιος με αμέσως επόμενη την ίδρυση μιας κρατικοδίαιτης επιχείρησης. Μια επιχείρηση που δεν θα ανταγωνίζεται άλλες στην αγορά, αλλά την απόκτηση εύνοιας κυβερνητικών αξιωματούχων έναντι ανταλλαγμάτων.
Έτσι ένα έργο που στην αγορά θα στοίχιζε π.χ. 10 ευρώ μια επιχείρηση το αναλαμβάνει έναντι 50 ευρώ αφού δώσει κάτω από το τραπέζι σ’ αυτόν που το αναθέτει ή το γραφειοκράτη που με μια υπογραφή μπορεί να το καθυστερήσει ένα 10% της αξίας...
Η κρατικοδίαιτη επιχείρηση αντί να εισπράξει 10 Ε εισπράττει 45 Ε. Αν θα εισέπραττε 10, θα έπρεπε να μάθει να κατασκευάζει το έργο με 7 Ε για να έχει κέρδος. Τώρα το κατασκευάζει με 15 και έχει καθαρό κέρδος περί τα 30 Ε...
Οι περιπτώσεις του Άγγελου Φιλιππίδη, του Δ. Τομπούλογλου, του Δημήτρη Τσουκαλά, του Ρίζου Ρίζου κ.ά. δεν είναι οι εξαιρέσεις στον τρόπο που λειτουργεί το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, το ελληνικό δημόσιο και η οικονομία γενικότερα.
Αποτελούν τον κανόνα με βάση τα κίνητρα και τις τιμωρίες που έχει θεσπίσει το ελληνικό πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό status quo τις τελευταίες δεκαετίες.
Δυο από τα βασικότερα κίνητρα του ανθρώπινου είδους, παραμένουν η επιθυμία για πλουτισμό και αναπαραγωγή. Με τη συσσώρευση υλικού πλούτου οι άνθρωποι προσπαθούν να καλύψουν την ανασφάλεια που νιώθουν για το μέλλον. Με την αναπαραγωγή της διαιώνισης των γονιδίων τους ορίζουν πολλές από τις ενστικτώδεις συμπεριφορές τους.
Ανάλογα με τα κίνητρα που θεσπίζει μια πολιτεία για την κάλυψη αυτών των βασικών αναγκών έχουμε σαν αποτέλεσμα κοινωνίες και οικονομίες που προάγουν την ισορροπία και την ευημερία και άλλες που ωθούν στην διάλυση και τον παρασιτισμό.
Για να πετύχει κάποιος υλική ευημερία, δηλαδή να πλουτίσει, τις τελευταίες δεκαετίες είχε περισσότερες πιθανότητες να το πετύχει μέσω του παρασιτισμού επί του δημόσιου πλούτου παρά μέσω της δημιουργίας πλούτου, ιδίως στον ιδιωτικό τομέα.
Η πολιτική και ο συνδικαλισμός αποτελούσαν την βασική δίοδο να προκόψει κάποιος με αμέσως επόμενη την ίδρυση μιας κρατικοδίαιτης επιχείρησης. Μια επιχείρηση που δεν θα ανταγωνίζεται άλλες στην αγορά, αλλά την απόκτηση εύνοιας κυβερνητικών αξιωματούχων έναντι ανταλλαγμάτων.
Έτσι ένα έργο που στην αγορά θα στοίχιζε π.χ. 10 ευρώ μια επιχείρηση το αναλαμβάνει έναντι 50 ευρώ αφού δώσει κάτω από το τραπέζι σ’ αυτόν που το αναθέτει ή το γραφειοκράτη που με μια υπογραφή μπορεί να το καθυστερήσει ένα 10% της αξίας...
Η κρατικοδίαιτη επιχείρηση αντί να εισπράξει 10 Ε εισπράττει 45 Ε. Αν θα εισέπραττε 10, θα έπρεπε να μάθει να κατασκευάζει το έργο με 7 Ε για να έχει κέρδος. Τώρα το κατασκευάζει με 15 και έχει καθαρό κέρδος περί τα 30 Ε...
Τα 30 Ε είναι ένα πολύ σοβαρό κίνητρο για όλους τους επιχειρηματίες να γίνουν κρατικοδίαιτοι και τα 5 Ε για όλους τους άλλους να γίνουν κυβερνητικά στελέχη και στελέχη της κρατικής γραφειοκρατίας.
Καθώς δεν υπάρχει δωρεάν γεύμα στο σύμπαν κάποιος καλείται πάντα να πληρώσει τη διαφορά. Συνήθως αυτός είναι ο φορολογούμενος και όταν δεν αρκεί είναι και ο δανειστής. Σε αντίθεση με τον δανειστή ο φορολογούμενος εξαναγκάζεται να πληρώνει μέσω της κρατικής εξουσίας...
Στην ουσία η κυβέρνηση παίρνει τα λεφτά από τον Τάκη και τα δίνει στο Γιώργο με αντάλλαγμα ο τελευταίος να τη ψηφίζει. Αυτή είναι η απλούστερη φόρμα της αναδιανομής του πλούτου.
Ανάλογες θέσεις με αυτές των στελεχών της κυβέρνησης και της κρατικής γραφειοκρατίας είναι οι θέσεις του συνδικαλισμού, όπου στην Ελλάδα επί σοσιαλισμού μετά το ’81 συγκυβερνούν και έχουν υποκαταστήσει το ρόλο του παρακράτους στο μεταπολεμικό δεξιό κράτος.
Η πολιτειακή αλλαγή δεν άλλαξε το πολιτισμικό αρχέτυπο του νεοελληνικού υποδείγματος θεσμικής διάρθρωσης της κοινωνίας. Το δημοκρατικό πολίτευμα και η οικονομία της αγοράς αποτελούν επιδερμική επικάλυψη.
Ο κ. Φιλιππίδης με μοναδικό προσόν την κομματική του ένταξη και τις προσωπικές φιλίες με κυβερνητικούς αξιωματούχους κατάφερε να αναλάβει τη διοίκηση μιας κρατικής τράπεζας. Χωρίς καμιά τραπεζική εμπειρία αλλά πολλές προσωπικές επιδιώξεις υλικής ευημερίας και πιέσεις ενδεχομένως από το κομματικό μηχανισμό για ποικίλες εξυπηρετήσεις...
Ο κ. Φιλιππίδης δεν γνώριζε την τραπεζική, όπως δεν γνώριζε πως σήμερα είναι πολύ εύκολο να εντοπιστεί κάποιος που παριστάνει πως είναι στη Νέα Υόρκη και βρίσκεται στην Κωνσταντινούπολη μιλώντας με τις ώρες στο κινητό. Χιλιάδες άλλοι μετρίας ηλιθιότητας άνθρωποι ευημερήσαν και έκαναν περιουσίες στην πλάτη της εκάστοτε εξουσίας.
Όταν ένα κόμμα αναλαμβάνει την εξουσία χρειάζεται μερικές χιλιάδες στελέχη για να επανδρώσει καίριες θέσεις του κρατικού μηχανισμού. Αυτό αποτελεί κίνητρο για τη δημιουργία μερικών πολλαπλάσιων χιλιάδων στελεχών με μοναδική εμπειρία αυτή των αλισβερισίων του κομματικού σωλήνα, δηλαδή καμία και στόχο να βιοποριστούν και ει δυνατόν να πλουτίσουν. Καθώς αυτά που καταναλώνουν είναι περισσότερα από αυτά που παράγουν ο τρόπος αυτός είναι παρασιτικός...
Πλούσιοι τις τελευταίες δεκαετίες έγιναν ενδεχομένως και άλλοι, έγινε αυτό που δημιούργησε τη Follie Folli που έχει εκατοντάδες καταστήματα σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης, έγινε αυτός που επινόησε τους φραπέδες στιγμής και αργότερα δημιούργησε την πολυεθνική Chipita... Έγιναν επίσης πολλοί που εργάστηκαν με τους τελευταίους και τους βοήθησαν να αναπτυχθούν με ιδέες τις οποίες οι επιχειρήσεις τις πλήρωσαν ακριβά αλλά εξαργύρωσαν ακριβότερα.
Η διαφορά έγκειται πως οι δεύτεροι σε σχέση με τα χρήματα που τους εμπιστεύτηκαν οι τράπεζες και οι μέτοχοι κατάφεραν να δημιουργήσουν περισσότερα. Το κατάφεραν όχι εξαναγκάζοντας λόγω μονοπωλίου κάποιους να προτιμήσουν τα προϊόντα τους αλλά να τα προτιμήσουν σε βάση εθελοντική. Κατάφεραν να γίνουν ανταγωνιστικοί...
Οι πρώτοι είναι παράσιτα και οι δεύτεροι δημιουργοί...
Η Ελλάδα εδώ και δεκαετίες βάζει εμπόδια στους δημιουργούς και γι’ αυτό επιβιώνουν ελάχιστοι και δίνει κίνητρα στα παράσιτα και τους απατεώνες. Όταν τα παράσιτα ξεπεράσουν ένα πληθυσμό και ο ξενιστής δεν προλαβαίνει να παράξει όσα χρειάζεται για να ζήσει αυτός και τα παράσιτα ακολουθεί ο μαρασμός και ο θάνατος.
Αυτός είναι ο λόγος της ελληνικής χρεοκοπίας και αν δεν αλλάξει το υπόδειγμα η χώρα δύσκολα θα επανέλθει σε ισορροπία.
Εκτός από αυστηρούς κανόνες για τη διαφθορά για να περιοριστεί η τελευταία χρειάζεται και περιορισμό της κρατικής διοίκησης. Ο μόνος λόγος να ελέγχει το κράτος τράπεζες τις τελευταίες δεκαετίες είναι να μπορούν οι πολιτικοί και οι συνεργάτες τους να βάζουν χέρι στις καταθέσεις των ιδιωτών.
Ο ιδιωτικός τομέας έχει αποδείξει μακροπρόθεσμα πως μπορεί να ελέγξει τη διαφθορά των στελεχών του καλύτερα, όπως να πετύχει καλύτερη απόδοση στα περιουσιακά του στοιχεία. Η μείωση του κράτους κατ΄αυτή την έννοια συμβάλει στην αποκατάσταση αυτής της ισορροπίας.
Ο καλύτερος άνθρωπος και οικονομολόγος αν δεν λειτουργήσει εντός του πλαισίου του ανταγωνισμού και της αγοράς, δεν θα αργήσει να πετύχει τις χειρότερες αποδόσεις και να υποκύψει σε ευκαιρίες διαφθοράς, αν δεν υπάρχει ο φόβος του ελέγχου και της τιμωρίας.
Οι πελάτες συνήθως είναι οι καλύτεροι ελεγκτές σε σύγκριση με οποιαδήποτε γραφειοκρατική υπηρεσία, αρκεί να μην υπάρχουν μονοπωλιακές συνθήκες.
Καθώς δεν υπάρχει δωρεάν γεύμα στο σύμπαν κάποιος καλείται πάντα να πληρώσει τη διαφορά. Συνήθως αυτός είναι ο φορολογούμενος και όταν δεν αρκεί είναι και ο δανειστής. Σε αντίθεση με τον δανειστή ο φορολογούμενος εξαναγκάζεται να πληρώνει μέσω της κρατικής εξουσίας...
Στην ουσία η κυβέρνηση παίρνει τα λεφτά από τον Τάκη και τα δίνει στο Γιώργο με αντάλλαγμα ο τελευταίος να τη ψηφίζει. Αυτή είναι η απλούστερη φόρμα της αναδιανομής του πλούτου.
Ανάλογες θέσεις με αυτές των στελεχών της κυβέρνησης και της κρατικής γραφειοκρατίας είναι οι θέσεις του συνδικαλισμού, όπου στην Ελλάδα επί σοσιαλισμού μετά το ’81 συγκυβερνούν και έχουν υποκαταστήσει το ρόλο του παρακράτους στο μεταπολεμικό δεξιό κράτος.
Η πολιτειακή αλλαγή δεν άλλαξε το πολιτισμικό αρχέτυπο του νεοελληνικού υποδείγματος θεσμικής διάρθρωσης της κοινωνίας. Το δημοκρατικό πολίτευμα και η οικονομία της αγοράς αποτελούν επιδερμική επικάλυψη.
Ο κ. Φιλιππίδης με μοναδικό προσόν την κομματική του ένταξη και τις προσωπικές φιλίες με κυβερνητικούς αξιωματούχους κατάφερε να αναλάβει τη διοίκηση μιας κρατικής τράπεζας. Χωρίς καμιά τραπεζική εμπειρία αλλά πολλές προσωπικές επιδιώξεις υλικής ευημερίας και πιέσεις ενδεχομένως από το κομματικό μηχανισμό για ποικίλες εξυπηρετήσεις...
Ο κ. Φιλιππίδης δεν γνώριζε την τραπεζική, όπως δεν γνώριζε πως σήμερα είναι πολύ εύκολο να εντοπιστεί κάποιος που παριστάνει πως είναι στη Νέα Υόρκη και βρίσκεται στην Κωνσταντινούπολη μιλώντας με τις ώρες στο κινητό. Χιλιάδες άλλοι μετρίας ηλιθιότητας άνθρωποι ευημερήσαν και έκαναν περιουσίες στην πλάτη της εκάστοτε εξουσίας.
Όταν ένα κόμμα αναλαμβάνει την εξουσία χρειάζεται μερικές χιλιάδες στελέχη για να επανδρώσει καίριες θέσεις του κρατικού μηχανισμού. Αυτό αποτελεί κίνητρο για τη δημιουργία μερικών πολλαπλάσιων χιλιάδων στελεχών με μοναδική εμπειρία αυτή των αλισβερισίων του κομματικού σωλήνα, δηλαδή καμία και στόχο να βιοποριστούν και ει δυνατόν να πλουτίσουν. Καθώς αυτά που καταναλώνουν είναι περισσότερα από αυτά που παράγουν ο τρόπος αυτός είναι παρασιτικός...
Πλούσιοι τις τελευταίες δεκαετίες έγιναν ενδεχομένως και άλλοι, έγινε αυτό που δημιούργησε τη Follie Folli που έχει εκατοντάδες καταστήματα σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης, έγινε αυτός που επινόησε τους φραπέδες στιγμής και αργότερα δημιούργησε την πολυεθνική Chipita... Έγιναν επίσης πολλοί που εργάστηκαν με τους τελευταίους και τους βοήθησαν να αναπτυχθούν με ιδέες τις οποίες οι επιχειρήσεις τις πλήρωσαν ακριβά αλλά εξαργύρωσαν ακριβότερα.
Η διαφορά έγκειται πως οι δεύτεροι σε σχέση με τα χρήματα που τους εμπιστεύτηκαν οι τράπεζες και οι μέτοχοι κατάφεραν να δημιουργήσουν περισσότερα. Το κατάφεραν όχι εξαναγκάζοντας λόγω μονοπωλίου κάποιους να προτιμήσουν τα προϊόντα τους αλλά να τα προτιμήσουν σε βάση εθελοντική. Κατάφεραν να γίνουν ανταγωνιστικοί...
Οι πρώτοι είναι παράσιτα και οι δεύτεροι δημιουργοί...
Η Ελλάδα εδώ και δεκαετίες βάζει εμπόδια στους δημιουργούς και γι’ αυτό επιβιώνουν ελάχιστοι και δίνει κίνητρα στα παράσιτα και τους απατεώνες. Όταν τα παράσιτα ξεπεράσουν ένα πληθυσμό και ο ξενιστής δεν προλαβαίνει να παράξει όσα χρειάζεται για να ζήσει αυτός και τα παράσιτα ακολουθεί ο μαρασμός και ο θάνατος.
Αυτός είναι ο λόγος της ελληνικής χρεοκοπίας και αν δεν αλλάξει το υπόδειγμα η χώρα δύσκολα θα επανέλθει σε ισορροπία.
Εκτός από αυστηρούς κανόνες για τη διαφθορά για να περιοριστεί η τελευταία χρειάζεται και περιορισμό της κρατικής διοίκησης. Ο μόνος λόγος να ελέγχει το κράτος τράπεζες τις τελευταίες δεκαετίες είναι να μπορούν οι πολιτικοί και οι συνεργάτες τους να βάζουν χέρι στις καταθέσεις των ιδιωτών.
Ο ιδιωτικός τομέας έχει αποδείξει μακροπρόθεσμα πως μπορεί να ελέγξει τη διαφθορά των στελεχών του καλύτερα, όπως να πετύχει καλύτερη απόδοση στα περιουσιακά του στοιχεία. Η μείωση του κράτους κατ΄αυτή την έννοια συμβάλει στην αποκατάσταση αυτής της ισορροπίας.
Ο καλύτερος άνθρωπος και οικονομολόγος αν δεν λειτουργήσει εντός του πλαισίου του ανταγωνισμού και της αγοράς, δεν θα αργήσει να πετύχει τις χειρότερες αποδόσεις και να υποκύψει σε ευκαιρίες διαφθοράς, αν δεν υπάρχει ο φόβος του ελέγχου και της τιμωρίας.
Οι πελάτες συνήθως είναι οι καλύτεροι ελεγκτές σε σύγκριση με οποιαδήποτε γραφειοκρατική υπηρεσία, αρκεί να μην υπάρχουν μονοπωλιακές συνθήκες.