Τι είναι το bank run; Είναι η μαζική απόσυρση καταθέσεων, είναι η εκδήλωση ενός ακραίου φαινομένου που έχει παρουσιαστεί ελάχιστες φορές π.χ. στην Αργεντινή όπου μεγάλο μέρος των επενδυτών συρρέουν στις τράπεζες ζητώντας την πλήρη εκταμίευση των καταθέσεων τους.
Ένα bank run, αποτελεί μέθοδο ανατίναξης του οικονομικού συστήματος. Μοιάζει σαν να σπάει ένα υδατόφραγμα. Οι τράπεζες, ακόμη και οι πανίσχυρες, ποτέ δεν διαθέτουν όλα τα χρήματα που έχουν ως καταθέσεις. Τα δανείζουν σε τρίτους, κερδίζοντας. Και κερδίζουν, εφόσον οι οφειλέτες μπορούν να εξυπηρετήσουν τα χρέη τους. Όταν αυτοί αδυνατούν να ξοφλήσουν τα δάνεια τους, η τράπεζα αναγκάζεται να τα διαγράψει, και σε εποχές κρίσης, οι τράπεζες κινδυνεύουν με τεράστια χασούρα.
Για αυτό κατέρρευσε το ιρλανδικό τραπεζικό σύστημα, όταν κατέρρευσε η φούσκα ακινήτων, που κατέστησε τα ακίνητα (που ήταν οι εγγυήσεις των δανείων) άχρηστα. Η κυβέρνηση, για να αποφύγει τον πανικό, εγγυήθηκε τις καταθέσεις των τραπεζών, αναλαμβάνοντας έτσι ένα τεράστιο οικονομικό βάρος, που την ώθησε στην αναζήτηση διάσωσης από πλευράς της ΕΕ.
Προφανώς κανένα τραπεζικό σύστημα παγκοσμίως δεν μπορεί να αντιμετωπίσει το bank run.
Ακόμη και η καλύτερη τράπεζα του κόσμου δεν μπορεί να αντιμετωπίσει μαζική φυγή καταθέσεων ακόμη και αν έχει τρόπους άντλησης έκτακτης ρευστότητας.
Αυτή τη στιγμή, η σταθερότητα της Ευρώπης στηρίζεται στην αδράνεια και στην ηλιθιότητα των καταθετών. Όσο εκατομμύρια από αυτούς πιστεύουν πως όλα πάνε καλά, τότε όλα θα πηγαίνουν καλά. Όμως, οι κυβερνήσεις λένε ψέματα με μεγάλη ευκολία, και μόλις το καταλάβει αυτό ο απλός κόσμος, τότε θα δούμε και ένα μαζικό bank run.
Προς το παρόν, οι ψηφοφόροι δεν είναι τόσο τρομαγμένοι όσο οι επενδυτές. Και οι εκλογές στην Ελλάδα δεν μπορούν να προκαλέσουν τόσο μεγάλο πρόβλημα, όσο θα προκαλούσε ένα bank run στην Βαρκελώνη ή στο Τορίνο.
Οι φόβοι αυτοί δεν είναι κάτι το αφηρημένο. Την περασμένη εβδομάδα, φήμες ενός bank run στην Ισπανία, οδήγησαν σε πτώση κατά 30% των μετοχών των ισπανικών τραπεζών. Η κυβέρνηση διέψευσε τις φήμες, και ο κόσμος ησύχασε. Ο πανικός τερματίστηκε, και την επομένη οι μετοχές επανήλθαν.
Ο τραπεζικός πανικός είναι ιδιαίτερα μεταδοτικός. Όσοι μαθαίνουν τι γίνεται στην Ελλάδα και στην Ισπανία, αρχίζουν ξαφνικά να σκέφτονται τις καταθέσεις τους. Τα αόρατα εικονικά bank runs διαδίδονται με ταχύτητα. Πρόκειται ένα σοβαρό πρόβλημα, που οι ηγέτες θα πρέπει να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά.
bankingnews.gr και blogs.the-american-interest.com